Lưu ý: Gia đình TNTTBS cố gắng tránh đả phá cá nhân, và tránh nêu đích danh bao nhiêu có thể, ngoại trừ những gương mặt nổi và công khai. Chia sẻ này có mục đích cho các thành viên thấy sự thể đích thực về những gì đã xảy ra, cũng như nguyên thủy và diễn tiến của gia đình Thiếu Nhi Thánh Thể Bidong Sungei chúng ta, để tùy tấm lòng thành của mỗi cá nhân suy nghĩ và tìm ra câu trả lời cho chính mình. Gia đình TNTTBS cũ. (Virginia, ngày 19-3-2019).
"Tại sao không có liên kết?" "Tại sao không hiệp nhất nhau được?" "Tại sao có sinh hoạt riêng rẽ?" Đó là những câu hỏi mà mấy năm gần đây thầy đi đâu cũng có người hỏi. Đôi khi có người còn ngầm trách là thầy gây nên tình trạng này. Một số người ngoại quốc nhận xét: "Một người Việt giỏi hơn một người Nhật, nhưng ba người Việt góp sức với nhau lại thua xa ba người Nhật làm việc với nhau." Thật đáng buồn vì đa số người Việt thiếu tinh thần làm việc chung, ai cũng muốn làm đầu, muốn chỉ huy, và tạo ảnh hưởng (có ảnh hưởng là có quyền). Thí dụ về phòng sinh hoạt ở Paltalk, số phòng của người Việt gấp nhiều lần số phòng người các nước khác. Vì thế, để có câu trả lời đúng cho những câu hỏi và thái độ trách móc trên, chúng ta nên cùng nhau trung thực nhìn lại nỗ lực liên kết của chúng ta.
1- Thư bưu điện:
Hẳn chúng ta còn nhớ khi chia tay rời trại, mọi người đều nghĩ sau khi đi định cư khó gặp lại nhau, nếu không nói là không thể. Phần Thiếu Nhi Thánh Thể ở Bidong Sungei, mỗi tối đều sinh hoạt với nhau, tình thân thêm đậm đà, nên càng buồn khi tiễn rời trại. Ngày 9-12-1990 thầy rời trại sau gần 3 năm gắn bó với đoàn, và ban đầu cũng tiếp tục giữ liên kết với những thiếu nhi còn nhớ đến hay còn quý mến thầy, qua thư bưu điện, vì lúc đó cước điện thoại mắc và chưa phổ biến (cũng như khác giờ giấc nhau). Còn hệ thống mạng toàn cầu mới bắt đầu phổ biến riêng cho các cơ sở thương mại lớn, nên chưa có phương tiện trang mạng hay email. Mọi sắp xếp qua lại giữa các nước thường lâu, mất gần 2 tháng.
2- Đi thăm và gặp gỡ:
Ngày 5-1-1992 thầy có chuyến đi và gặp gỡ lần đầu với nhóm thiếu nhi cũ ở Melbourne (Úc), rồi ngày 25-1-1992 ở Sydney (Úc). Cuối năm 1995 thầy đi ngoài nước lần đầu tiên. Ngày 3-12-1995, thầy gặp nhóm Montréal rồi Toronto sau đó (Canada). Còn đầu năm 1996 thầy gặp lại lai rai một số thiếu nhi bên Mỹ, và chưa có cơ hội gặp chung nhóm. Cũng từ chuyến đi Mỹ châu này (thấy tình thân TNTTBS còn đậm đà), thầy quyết định kỳ nghỉ mỗi năm tiếp tục đi liên kết thiếu nhi ở rải rác khắp nơi. Thầy ưu tiên ở nhà thiếu nhi cũ (mà có thể liên lạc được), để chia sẻ đời sống cụ thể của gia đình trong tình thầy trò và gặp các thiếu nhi cũ khác. Cho tới nay (năm 2018), tại Úc ngoài Adelaide, thầy đã tới Brisbane, Canberra, Darwin, Hobart, Melbourne, Perth, và Sydney. Tại Á châu, thầy đã thăm thiếu nhi cũ ở Nhật và Việt Nam (số thành viên phải hồi hương về). Ở Canada, thầy đã tới Calgary, Edmonton, Montréal, Saskatoon, Toronto, và Vancouver. Còn ở Mỹ, thầy đã ghé và gặp ở Boston, California (bắc và nam), Chicago, Connecticut, Denver (CO), Florida, Indiana, Louisianna, Maryland, Michigan, Mississippi, Missouri, New Jersey, Oklahoma và Tulsa, Philadelphia, Portland (OR), Seattle (WA), Texas (bắc và nam), Virginia; và sắp sửa ghé thêm Kentucky. Riêng Âu châu, thầy đã ghé những nước có thiếu nhi cũ là Anh, Đan Mạch, Đức, Hòa Lan, Na Uy, Pháp, Phần Lan, Thụy Điển, Thụy Sĩ.
3- Đại gia đình TNTTBS cũ và thư chung:
Cũng chuyến đi Canada cuối năm 1995 và Mỹ dầu năm 1996, gợi cảm hứng cho thầy bắt đầu chương trình Nối Vòng Tay, và liên kết thành "Đại gia đình Thiếu Nhi Thánh Thể ở Bidong Sungei" (TNTTBS). Ngày 19-3-1996, thầy gửi Thư chung 1, để giữ liên kết các thành viên cũ đã từng sinh hoạt TNTT ở Bidong Sungei (dù chỉ sinh hoạt trong thời gian ngắn), kể cả giáo lý viên, thuộc mọi thời (ban đầu là thời 1986 đến 1989 và sau ngày đóng cửa trại tị nạn, rồi từ từ liên kết tới các thời khác), mọi ngành, và mọi chức vụ, đang sống rải rác khắp nơi trên thế giới. Cứ khoảng mấy tháng thầy gửi thư chung qua bưu điện một lần, hay vào những dịp đặc biệt. Hiện thầy đã đưa lên lại một số thư chung cũ trên trang gia đình làm tài liệu tham khảo. Đến năm 2000, thầy đã có thể liên kết tới thành viên cũ thời năm 1981. Theo tìm hiểu, thầy được biết đoàn TNTT ở Bidong chính thức đoàn ngũ hóa vào ngày 2-10-1981. Cho tới nay, thầy đã gặp, hay liên kết cách này cách khác, được khoảng 700 thành viên cũ, từ tầu pb103 (đức ông tu Ng Minh Tâm, tới đảo ngày 14-4-1981, hiện ở Adelaide, Úc) tới tầu mc612 (TN Trần Kim Thanh, tới đảo tháng 5-1990, hiện đang ở Đức), và thành viên rời trại sau cùng nhất là HT Vũ Đức Đạt mc450 (rời Sungei ngày 19-4-1996, hiện đang ở Denver, Mỹ). Giữa số tầu PB và số tầu MC là 999 tầu số MB.
4- Thư điện tử:
Sau khi hệ thống email phổ biến, ngày 14-9-1996 gia đình TNTTBS bắt đầu hỏi địa chỉ email, và ngày 22-12-1997 chính thức dùng để liên lạc. Ngày 12-7-1999 TNTTBS bắt đầu dùng địa chỉ nhóm để liên lạc chung qua email. Ngày 7-2-2000, để hỗ trợ cho thư chung, gia đình khởi sự gửi thông tin chung và địa chỉ các thành viên qua địa chỉ chung. Ngày 19-6-2000 gia đình bắt đầu gửi phần bổ túc danh sách địa chỉ hàng tháng để cập nhật thông tin các thành viên đang hay mới liên lạc, cùng nhắc nhở những ngày đặc biệt trong tháng (chúc mừng sinh nhật và bổn mạng, nhắc ngày giỗ thành viên đã qua đời). Vì số lượng thông tin gia tăng, từ ngày 12-3-2001, gia đình phải gửi phần bổ túc hằng tuần cho bớt dài. Ngày 4-11-2002, gia đình không dùng địa chỉ chung mà dùng danh sách địa chỉ theo từng nhóm (trên 500 địa chỉ email) để không có quảng cáo và dễ làm chủ tình hình hơn (nhất là không cho người khác lạm dụng địa chỉ các thành viên).
5- Họp mặt Nối Vòng Tay và gặp gỡ:
Dù mới khởi sự liên kết và hầu hết thành viên cũ mới định cư chưa lâu đủ và chưa ổn định, gia đình TNTTBS tổ chức họp mặt đầu tiên Nối Vòng Tay 1 tại Adelaide (Úc) từ ngày 3 đến hết ngày 5-1-1997; thêm NVT1b cũng tại Adelaide từ ngày 4 đến ngày 7-7-1997 và NVT1c tại Kẻ Sặt (Việt Nam) ngày 24-7-1997. Rồi Nối Vòng Tay 2 tại Atlanta (Mỹ) từ ngày 30-6 đến ngày 5-7-1999. Nối Vòng Tay 3 tại Hawaii (Mỹ) từ ngày 29-6 đến ngày 4-7-2001; thêm NVT3b tại Đan Mạch (Âu châu) từ ngày 10 đến hết ngày 11-2-2001. Nối Vòng Tay 4 tại Missouri (Mỹ) từ ngày 6 đến ngày 10-8-2003. Nối Vòng Tay 5 tại Melbourne (Úc) từ ngày 26 đến hết ngày 29-12-2006. Nối Vòng Tay 6 tại Chicago (Mỹ) từ ngày 11 đến ngày 13-4-2009; thêm NVT6b tại Vũng Tầu (Việt Nam) từ ngày 18 đến hết ngày 19-6-2011. Họp mặt thường dài, tổ chức quy củ hơn, quy tụ từ nhiều nước, hay các thành phố trong một nước. Hiện gia đình đã đưa lên kho hình các hình tiêu biểu cho các lần họp mặt để cùng ôn lại những biến cố chính của gia đình. Khi một số thành phố gần nhau cùng quây quần lại là gặp gỡ miền. Điển hình là gặp gỡ miền Virginia (Mỹ) vào ngày 1-7-2007 (năm nay sắp gặp lần nữa vào dịp hè), và Tulsa (Mỹ) vào ngày 12-7-2014. Còn gặp gỡ khu vực thì nhiều lần, những nơi thầy đã ghé hầu hết đều có gặp gỡ, trong số đó bắc Cali gặp gỡ nhiều lần nhất.
6- Phương tiện:
Để có thêm cơ hội liên kết, gia đình đã lập gia trang riêng vào ngày 12-1-1998. Trải qua bao thăng trầm và qua bao dịch vụ, hiện giờ gia trang ở yên với địa chỉ http://www.tnttbs.org (với phí tổn tự trả). Ngày 18-9-2000, Nhà kho gia đình ở địa chỉ http://www.groups.yahoo.com/group/tnttbs được lập thêm để có địa chỉ chung dùng một thời gian (bây giờ chỉ gửi mừng lễ), và có giai đoạn có thể trữ dữ liệu chỉ chia sẻ cho các thành viên. Ngày 8-4-2010, gia đình mở thêm phòng sinh hoạt ở Paltalk với tên "Thieu Nhi Thanh The Bidong Sungei". Cả ba phương tiện này đã giúp gia đình liên kết thêm các thành viên cũ ở các thời khác nhau (tự nguyện tìm đến).
Riêng Facebook (bắt đầu xuất hiện năm 2004), gia đình chuẩn bị sẵn nick từ ngày 21-5-2009 nhưng chưa ra mắt, vì đã nhóm ly khai lấy tên gia đình vẫn thường dùng, và đó không phải là phương tiện thích hợp. Tuy có thể gặp nhiều, nhưng có vẻ xã giao nhiều hơn (thường chỉ giới hạn liên lạc ở Facebook với những thăm hỏi thông thường, may ra mới cho địa chỉ email), khó lòng liên kết trọn vẹn, và sợ cơ hội tiếp xúc trực tiếp nên khó lòng chia sẻ tình thân (hay có được chi tiết như chúng ta thường làm) như ba phương tiện trên kia. Đến ngày 31-1-2015, trang "Thieu Nhi Thanh The Bidong Sungei" ở Facebook với id "ThieuNhiThanhThePBidongSungeiB" mới chính thức ra mắt (nơi hình bảng tên có ghi chú tên thầy để phân biệt) để làm nơi chia sẻ hình (vì các dịch vụ hình cũ đóng phần chia sẻ hình tự do).
7- Hình ảnh:
Ngày 23-3-1998, Gia đình TNTTBS bắt đầu chia sẻ một số hình sinh hoạt xưa trên trang gia đình. Ngày 25-8-2001 chuyển qua chia sẻ hình xưa và nay ở dịch vụ hình của Yahoo. Khi Yahoo chuyển qua thuần thương mại, ngày 11-2-2004 gia đình dùng dịch vụ Webshots (hình phẩm chất hơn). Ngày 12-4-2010, gia đình dùng thêm dịch vụ Picasa. Ngày 1-12-2012 không còn được chia sẻ hình ở các dịch vụ này nữa (mọi người đều có thể coi hình mà không cần nick của dịch vụ). Ngày 31-1-2015 gia đình phải chia sẻ hình qua Facebook (không ưng ý lắm, vì hình nhỏ hơn và phải có nick mới coi hình được) [Bổ túc 19-3-2019: Địa chỉ coi hình https://www.facebook.com/324131107795254/photos/?tab=albums]. Lần này, gia đình phải ghi thêm tên của gia đình vì nhóm kia đã đưa về nhóm họ cho lợi ích riêng của họ và để kiếm người. Số hình rất nhiều, hình xưa đã nhiều, huống chi hình bây giờ, tất cả cũng cả mấy ngàn tấm nên chỉ có thể chia sẻ từ từ (nhất là cần ghi tên gia đình và những chi tiết biết được). Tuy nhiên vẫn cần sự tiếp tay cho mượn hình, để có đủ hình cho các thời khác nhau.
1- Sự thể:
Và rồi, một vết thương đáng buồn đã đến. Chín năm đã qua, nay chúng ta cần can đảm vạch vết thương ra để biết đường chữa trị. Ngày 24-5-2009 khi thầy rời nhà một AN tầu mb919 (Nam Cali) sau mấy ngày ghé thăm, một trái bom xuất hiện. Ngày 23-7-2009 một TN tầu mc152 (ở tiểu bang phía đông nhưng có người thân ở Nam Cali) chính thức cho bom nổ với một tốp khoảng 40 người thời thầy, mà thiếu nhi này nắm được địa chỉ. (Thầy hiểu rõ nguyên do thầm kín sâu xa của trái bom và sự châm ngòi mà không ai muốn lộ ra, và mạn phép không nêu tên hai thiếu nhi này vì tên cả hai chỉ xuất hiện trong mấy tháng đầu). NSđt Ng Xuân Thụy mb875, hiện tu dòng Don Bosco ngành trợ sĩ (chỉ làm thầy) mới khấn đầu ngày 31-1-2001 và khấn trọn ngày 31-1-2011, liền nhảy vào lập tòa án email và dùng trang Facebook riêng của mình (vào thời Facebook bắt đầu phổ biến), khích lệ mọi người lên tiếng tố cáo. Rồi, tốp nòng cốt (khoảng 10 người) nhờ HT Ng Duy Đoan mc177 chuyển cho thầy bản cáo trạng và điều lệ tốp đó muốn áp đặt lên mọi người về cách giao tiếp và gặp gỡ. Vì thầy không mù quáng chấp nhận làm theo yêu cầu vô lý và có tính cách áp đặt để chiều lòng họ, HT Đoan không chuyển cho thầy nữa.
Bản cáo trạng do một số tố cáo nặc danh (hình thức thư nặc danh hạ nhục thầy đã xảy ra vào đầu năm 1989 khi thầy mới qua Sungei sau khi đã thanh lọc dàn HT và giáo lý viên ở Bidong, và thầy đã chuyển tất cả cho cha TU Đinh Xuân Hải xử lý). Tuy là nặc danh, nhưng qua văn phong thầy có thể đoán ra hầu hết những người đó (với thầy, hình thức nặc danh không có giá trị gì và thầy chẳng bận lòng). Trong bản cáo trạng và kết tội, có điều được nhìn và giải thích theo tốp đó, có điều bị phóng đại, có điều không đúng sự thực, nếu không nói là bịa đặt. Không hề đối thoại, lại tự cho mình có quyền đặt luật lệ cho người khác. Điểm chính là tốp này kết án, theo cái nhìn khắt khe của họ, cách xử sự thân tình của thầy với các thiếu nhi cũ từ hồi ở trại cho đến bây giờ. Trong suốt 30 năm tiếp xúc gặp gỡ, đa số người thầy đã gặp đều cho là chuyện bình thường trong tình gia đình và tình thầy trò. Hiện nay nhiều thành viên cũ vẫn còn tự nhiên với thầy trong cách xử sự như vậy (xin đừng tách ra khỏi tình gia đình và tình thầy trò đã từng quấn quít với nhau).
2- Trục trặc:
Trục trặc lớn ở đây là thiếu tinh thần đối thoại, vì dầu sao cũng là tình thầy trò hay ít ra là đã từng sinh hoạt với nhau. Kết án không cần xử án và không cần chứng cớ hiển nhiên. Theo luật pháp, còn là "nghi phạm" vẫn chưa được quyền công bố tên, huống chi là kết tội và phổ biến bản án. Mở tòa án mạng để dễ dàng tố cáo nặc danh. Phổ biến bản án chưa xét xử công minh. Tệ hơn nữa là phổ biến cho cả cha mẹ để hạ uy tín thầy. Tự coi mình có quyền ra luật cho mọi người về cách cư xử. Họ còn bóp méo chủ đích họp mặt và gặp gỡ nhóm của thầy vẫn thực hiện (lợi dụng cho mục đích riêng). Hăm đưa ra tòa (đang thời có trào lưu tố cáo lạm dụng trẻ vị thành niên).
3- Tách ra:
Kể từ đó, tốp này tách ra riêng, chính yếu là thành viên cũ thời 1987 đến 1989 lúc đầu trong bạn bè với nhau là những người không xa lạ gì với thầy, lấy tên tương tự như chúng ta đã dùng từ khi khởi sự liên kết, đến độ còn muốn lấy cả danh xưng "Nối Vòng Tay" nhưng bị một số biết phải trái đã cực lực phản đối, lấy hình bên này qua (nay thầy đã phải ghi tên gia đình), lấy các chi tiết của chúng ta để kéo người (nay thầy đã khóa lại), và theo cách chúng ta từ trước là có những sinh hoạt và gặp gỡ với nhau hằng năm. (Tại sao phải làm vậy, xin để mỗi người tự nhận định và trả lời). Phương tiện chính của tốp là Facebook, và NS Thụy (Sydney, Úc; nick là "Thuy Nguyễn" với id là "gioanb"; nick có thể trùng với một số thành viên khác, nên id mới phân biệt rõ người nào; [bổ túc: sau này dùng "TNTT- BIDONG & SUNGEI BESI"]) là chủ trì, điều động và kéo người. Ban đầu, có một số thiếu nhi cũ đã chửi thẳng khi bị kéo. Rút kinh nghiệm, sau này họ không đề cập lộ liễu tới chuyện "nổ bom" ở trên, kể cả nhắc tên thầy, nên ít ai nhận ra sự thực, còn tự nhận là nhóm chính của TNTTBS(!) Trong tốp cũng có một số linh mục bạn bè cùng là NS ngày xưa. Tiếc rằng những cha này, có lẽ vì tình bạn, đã không tìm hiểu bối cảnh hay đối thoại với thầy, đã đưa ra nhận xét thuận chiều với những người nòng cốt (giúp tốp đó có lý do biện minh cho việc làm của mình). Khi được mời than dự gặp gỡ chung với chúng ta, mấy người thuộc thành phần nòng cốt không dự với lý do là "bị tẩy chay", và còn dò la thầy xử sự thế nào khi gặp gỡ, còn những người tham gia sau này dự để biết thêm người và tìm cách kéo qua. Hiện cũng có một số HT tham gia (dù có nghe mong manh câu chuyện cũng lờ đi), vì nghĩ không cần thắc mắc phải trái hay tại sao không có liên kết với nhau, miễn là vui, sinh động và các em là đoàn sinh của mình thì mình đến và giúp.
4- Đối phó:
Trước tình hình bất ổn nặng nề, để bầu khí TNTTBS vẫn bình an và chuyện xử án bất công đó bớt lan rộng, cũng như tránh gây "khó chịu" tốp đang ra sức kết án thầy và muốn mọi người tuân thủ quy tắc của họ, ngày 19-7-2009 thầy tạm ngưng gửi các bản tin chung (cũng để cắt bớt nguồn dữ liệu cho họ; đến ngày 26-9-2009 mới gửi trở lại, và ngày 29-5-2011 rút lại gửi mỗi tháng một lần), hoãn dự định họp mặt NVT7 tại bắc Cali vào năm 2011, không loan báo chương trình ghé các nơi dịp hè (tới hè 2014 mới báo trở lại), chỉ gặp gỡ khu vực cách nhẹ nhàng. Nhờ vậy cho tới nay chỉ thành phần nòng cốt của nhóm kia (nhập cuộc từ lúc đầu, từ 10 đến 20) mới biết chuyện gì đã xảy ra.
Từ khi Facebook thịnh hành, một số cũng thích lập nhóm riêng để dễ theo ý mình. Về các nhóm TNTTBS trên Facebook theo thầy biết, ngoài nhóm để lại vết thương đáng buồn ở trên, HT Ng Ngọc Hoàng mc555 (Melbourne, Úc) cũng lập một nhóm, chủ yếu là sau ngày đóng cửa, với những hoạt động riêng. Tuy nhóm này không đối nghịch chúng ta, nhưng không liên kết chúng ta và không hỗ trợ cũng như giúp việc liên kết của chúng ta. Hiện tại chỉ có nhóm "Tnttbs BacCali" với id "tnttbs.baccali" của TNTTBS bắc Cali (Mỹ), và "Venner som liker Thieu Nhi Thanh The Bidong Sungei" với id "1135259853216745" do AN-TNđp Phan t Kiều Loan mc304 (Na Uy) trông nom, có liên kết với gia đình. Những nhóm nào thầy không bao giờ đề cập tới hay không dự sinh hoạt với họ là những nhóm không liên kết với gia đình TNTTBS. Nếu ai có tấm lòng thành và có tinh thần liên kết TNTTBS đúng nghĩa sẽ nhận ra điều đó và biết mình nên có thái độ nào.
Dựa vào lời của một cựu tổng thống Hoa Kỳ, thầy xin kết luận cho trường hợp chúng ta: "Xin đừng trách gia đình TNTTBS hay một ai đã không liên kết nhau lại, mà nên tự hỏi chính mình đã làm gì cho sự liên kết này, hay đã trực tiếp hoặc gián tiếp phá vỡ sự liên kết này, chỉ đơn giản là tìm vui và vì tình bạn".
Hy vọng những chia sẻ này, xin chỉ là tiếng sủa của chú chó Mậu Tuất 2018 đã bị tổn thương, đủ khả năng báo động và thức tỉnh những ai còn thiết tha đến sự liên kết chung của Đại gia đình TNTTBS, để suy nghĩ lại và tìm ra là mình phải làm gì thích hợp giúp chữa lành vết thương do chính người nhà gây nên. "Kẻ đã cùng con chia sẻ cơm bánh lại giơ gót đạp con" (Ga 13,18; Tv 41,10), và cùng liên kết với nhau trong tình thân đích thực. "Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau" (Tv 133,1). Riêng những người không thực tâm (có vẻ hai lòng), đến với gia đình mà gây hại cho tình liên kết, chúng ta phải chịu hy sinh. "Phúc thay ai xây dựng hòa bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa" (Mt 5,9). Dầu sao "Phẩm hơn lượng", vì chúng ta đến với nhau và liên kết với nhau trong tình thân đã từng sinh hoạt TNTT ở trại tị nạn Mã Lai, vào bất cứ thời nào.
(Virginia, thứ Tư lễ Tro ngày 14-2-2018, pah).
- Gia đình Thiếu Nhi Thánh Thể Bidong Sungei (TNTTBS) cũ. -
(Virginia ngày 16-3-2019)
Trở về [ trang mục lục ].
